A
Admin
Yönetici
Yönetici
13 Haziran sabahı İsrail’in İran’a yönelik başlattığı geniş çaplı hava saldırısı, Tahran’daki nükleer tesisler ve askeri merkezleri hedef aldı. İran, karşılık olarak 100’den fazla insansız hava aracını devreye soktu. Bu gelişmeler, küresel piyasalarda ciddi dalgalanmalara neden oldu. PETROL FİYATLARI SIÇRADI İsrail ve İran arasındaki çatışmanın ardından petrol fiyatlarında ani ve sert bir yükseliş görüldü. Brent petrol, 70 doların üzerine çıkarak bazı seanslarda 78 dolara kadar ulaştı. Arz güvenliğine ilişkin endişeler ve Hürmüz Boğazı’nda olası bir kesinti ihtimali, fiyat artışını tetikleyen en önemli faktörler arasında yer aldı. Bu artış, Türkiye gibi enerji ithalatçısı ülkelerde akaryakıt fiyatlarına kısa sürede yansıyacak. DOLAR GÜÇLENDİ, EURO GERİLEDİ Küresel belirsizlik, yatırımcıları dolara yöneltti. Dolar endeksi yükselişe geçerken, euro başta olmak üzere diğer para birimleri karşısında güç kazandı. Türkiye’de dolar kuru 39,50 TL seviyelerine ulaşırken, euro 45 TL sınırına dayandı. TL’nin değer kaybı, ithalat maliyetlerini artırarak enflasyon üzerindeki baskıyı büyütüyor. ALTIN GÜVENLİ LİMAN OLARAK ÖNE ÇIKTI Jeopolitik risklerin yükseldiği her dönemde olduğu gibi, yatırımcılar altına yöneldi. Gram altın yurt içinde 4.340 TL’ye kadar yükselirken, çeyrek altın 7 bin lirayı aştı. Uluslararası piyasada ons altın 3.400 dolar seviyesine yaklaştı. Belirsizlik ortamında fiziki altına olan talebin arttığı, kuyumcu ve rafineri trafiğinde yoğunluk yaşandığı bildirildi. BORSA VE ENDİKSLER DÜŞÜŞTE Borsa İstanbul, haftaya sert düşüşle başladı. BIST 100 endeksi, geçen haftaya kıyasla yaklaşık yüzde 3,7 oranında değer kaybederek 9.166 puan seviyesinden açıldı. Benzer şekilde Avrupa ve ABD borsalarında da düşüşler yaşandı. Özellikle enerji ve havacılık sektörleri bu dalgalanmadan doğrudan etkilendi. ENFLASYON BASKISI ARTABİLİR Petrol ve dövizdeki artışlar, Türkiye’de zaten yüksek seyreden enflasyonu daha da yukarı çekebilir. Akaryakıt fiyatlarının artışı, taşımacılıktan gıdaya kadar geniş bir zincirde maliyet artışlarına neden olacak. Uzmanlar, Merkez Bankası’nın bu süreçte faiz politikasını yeniden gözden geçirmek zorunda kalabileceğini belirtiyor. TÜRKİYE EKONOMİSİ ZOR BİR VİRAJDA Türkiye, enerji ve emtiada büyük ölçüde dışa bağımlı bir ekonomi olarak bu tür jeopolitik şoklara karşı oldukça kırılgan. Döviz kurlarındaki yükseliş, kamu maliyesi ve özel sektör üzerindeki baskıyı artırıyor. Piyasa güveninin korunması için ekonomi yönetiminin kararlı ve şeffaf bir duruş sergilemesi gerekiyor. YARIN NE OLUR? İsrail–İran hattında yaşanan bu çatışmanın bölgesel bir savaşa dönüşme ihtimali, piyasalar üzerinde sürekli bir baskı yaratıyor. Eğer tansiyon düşmez ve çatışmalar Hürmüz Boğazı ya da Körfez genelini kapsayacak şekilde genişlerse, petrol fiyatlarının 90 dolarları görmesi, altının 3.600 dolara çıkması ve dolar/TL kurunun 40 sınırını aşması olası. Bu senaryoda Türkiye’de enflasyon ve hayat pahalılığı ciddi şekilde artabilir. SONUÇ: SERT FIRTINA ÖNCESİ SON DÜZLÜK İran ve İsrail arasındaki bu tırmanış sadece iki ülke arasındaki bir çatışma değil; aynı zamanda dünya ekonomisinin kırılgan dengesini de tehdit eden çok yönlü bir krizdir. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler, bu sarsıntıyı daha derin hissediyor. Önümüzdeki günlerde ekonomi yönetiminin atacağı her adım; döviz kuru, enflasyon ve halkın alım gücü açısından belirleyici olacak.