A
Admin
Yönetici
Yönetici
İtalya’da bulunan ve yaklaşık 2.500 yıl öncesine ait olduğu belirlenen bronz kavanozlarda, uzun süredir çözülmeyen yapışkan bir madde tespit edilmişti. Arkeologlar ve kimyagerler tarafından onlarca yıldır incelenen bu maddeyle ilgili yapılan son analizlerde, söz konusu kalıntının bal olduğu anlaşıldı. Söz konusu analizler, Oxford Üniversitesi’nden kimyager Luciana da Costa Carvalho liderliğinde yürütüldü. PETEK BAL KALINTISI TESPİT EDİLDİ Carvalho’nun ekibi, İtalya'nın güneyinde yer alan ve MÖ 6. yüzyılda kurulmuş Paestum antik kentindeki yer altı tapınağında bulunan kavanozların içinde petek bal kalıntısı tespit etti. Kimyasal çözümleme sırasında son teknolojiyle çalışan araştırmacılar, bu kalıntıların doğrudan petek formunda bırakılan bala ait olduğunu belirledi. YÜZYILLARCA BOZULMAYAN ŞEKER YAPILARI BULUNDU Araştırmada kütle spektrometrisi yöntemi kullanıldı. Bu teknikle yapılan analizde, heksoz türü şekerlerin – özellikle fruktozun – izlerine ulaşıldı. Modern balda %79 oranında bulunan heksoz şekerleri, 2.500 yıllık bu kalıntılarda da tespit edildi. Ayrıca balın içinde işçi arılar tarafından üretilen "arı sütü" izleri ile Avrupa bal arısına özgü bazı peptitlerin de varlığı doğrulandı. BAKIR İYONLARI KORUMA SAĞLADI Balın binlerce yıl boyunca bozulmadan kalmasını sağlayan bir diğer unsur da kavanozun yapısında bulunan bakır iyonları oldu. Bu iyonların mikrop öldürücü özellik taşıdığı ve şekerlerin korunmasında etkili olduğu açıklandı. Carvalho, analiz edilen kalıntıların tadının yıkanmış petek bala benzediğini, hafif asidik olduğunu da belirtti. RİTÜELLERDE KULLANILDIĞI DÜŞÜNÜLÜYOR Kavanozların bulunduğu alanın bir yer altı tapınağı – yani bir heroon – olduğu belirtilirken, burada ahşap bir masaya sarılmış demir çubuklar da keşfedildi. Araştırmacılar, balın tanrılara sunulan bir adak olarak kullanıldığı ihtimali üzerinde duruyor. Söz konusu adakların, antik Yunan kenti Sybaris’in kurucusu olarak bilinen Helice’li İs’e sunulmuş olabileceği değerlendiriliyor. YENİ TEKNİKLERLE TARİHİ NESNELER YENİDEN DEĞERLENDİRİLİYOR Carvalho, yapılan bu çalışmanın sadece antik gıdaları değil, aynı zamanda müze koleksiyonlarında yer alan tarihi eserlerin günümüzdeki teknolojilerle yeniden analiz edilmesinin ne kadar önemli olduğunu gösterdiğini vurguladı. Araştırmanın sonuçları Journal of the American Chemical Society adlı bilimsel dergide yayımlandı. (SÖZCÜ)