A
Admin
Yönetici
Yönetici
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Çocuk Acil Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Ramazan Cahit Temizkan, yaz aylarında çocuklarda sıkça görülen kusma ve ishal vakaları hakkında önemli uyarılarda bulundu. Hijyen kurallarının ihmal edilmesi, gıda tüketimindeki dikkatsizlik ve çevresel koşulların etkisiyle çocuklarda görülen bu rahatsızlıkların, zamanında müdahale edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği ifade edildi. İshal ve Kusma Vücudun Savunma Mekanizması İshalin, çocuğun normalden daha sık ve sulu dışkılaması anlamına geldiğini belirten Dr. Temizkan, bu durumun aslında vücudun kendini zararlı etkenlerden arındırma yöntemi olduğunu vurguladı. Kusma ve ishalin en önemli riskinin su ve tuz kaybı olduğuna dikkat çeken Temizkan, bu kayıpların uygun şekilde yerine konmasıyla vakaların büyük çoğunluğunun 3 ila 7 gün içinde kendiliğinden iyileşebileceğini söyledi. Virüsler, Hijyen Eksikliği ve Alışılmadık Gıdalar Temel Neden Çocuklarda ishal ve kusmanın en yaygın nedenleri arasında virüsler başı çekiyor. Bunun yanı sıra bakteri, mantar, parazit, toksinler, hijyenik olmayan gıdalar, fazla yemek yeme ya da alışık olunmayan yiyeceklerin tüketilmesi de rahatsızlıkları tetikleyebiliyor. Özellikle yaz aylarında bozulmaya daha meyilli olan yiyeceklerin, açıkta uzun süre bekletilen gıdaların ve temizlenmeden tüketilen sebze-meyvelerin bu hastalıkları artırdığı ifade ediliyor. Havuz ve Deniz Suları da Risk Taşıyor Yaz aylarında çocukların sıklıkla havuz ve denizle temas etmesi de ishalin yayılmasında etkili olabiliyor. Dr. Temizkan, havuzların kapalı ve sınırlı hacme sahip olması nedeniyle kolaylıkla kirlenebileceğine, hastalık yapıcı etkenlerin klora karşı direnç gösterebileceğine dikkat çekti. Aynı şekilde, kanalizasyon karışmış alanlarda veya kirli, durgun, yeşil görünümlü denizlerde yüzmenin de ciddi sağlık riskleri taşıdığı uyarısında bulundu. Evde Uygulanabilecek İlk Yardım Önerileri Dr. Temizkan’a göre kusma ve ishal görülen çocuklarda ilk olarak kaybedilen su ve tuzun yerine konması gerekiyor. Bu süreçte çocuğun beslenmesine ara verilmemesi, normal gıdalarla azar azar ve sık beslenmeye devam edilmesi gerektiği vurgulandı. Ağızdan sıvı alımı desteklenmeli, suyun yanında ayran, yoğurt çorbası, pirinç suyu, muz gibi gıdalar tercih edilmelidir. Antibiyotik ve ishal kesici ilaçların kullanılmaması gerektiğini belirten Temizkan, bu tür müdahalelerin hastalığın seyrini uzatabileceğini söyledi. Dışarıdan Tüketilen Gıdalarda Seçici Olunmalı Yaz aylarında dışarıdan alınan gıdalara karşı daha dikkatli olunması gerektiğini ifade eden Dr. Temizkan, bozulmuş veya hijyenik olmayan koşullarda hazırlanmış yiyeceklerin tüketilmemesi konusunda uyardı. Farklı bölgelere yapılan seyahatlerde alışılmamış gıdaların çocuklara verilmemesi gerektiğini vurgulayan Temizkan, toplu yemek organizasyonlarında da gıdaların saklama koşullarına özen gösterilmesi gerektiğini hatırlattı. Hijyenin Temel Kuralı: El Yıkamak İshalin ağız yoluyla bulaşan bir hastalık olduğunu vurgulayan Dr. Temizkan, hijyenin en önemli adımının düzenli ve doğru el yıkamak olduğunu belirtti. Özellikle yemek öncesinde ve tuvalet sonrasında ellerin bol sabunla yıkanması gerektiğini ifade eden Temizkan, çiğ sebze ve meyvelerin iyice yıkanmadan tüketilmemesi gerektiğini de sözlerine ekledi. Hangi Durumda Doktora Başvurmalı? Her ishal vakasının doktora başvurmayı gerektirmediğini belirten Dr. Temizkan, bazı özel durumlarda tıbbi müdahalenin hayati önem taşıdığını söyledi. Özellikle ishalin 5 günden uzun sürmesi, dışkının kanlı veya sümüksü olması, aşırı kusma, yüksek ateşin 2 günden fazla devam etmesi ya da çocukta ciddi su kaybı belirtilerinin görülmesi durumunda mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiği vurgulandı. İleri Derecede Su Kaybı Hayati Tehlike Yaratabilir Dr. Temizkan, su kaybının belirtileri arasında ağız kuruluğu, gözyaşı azalması, gözlerde çökme, bıngıldakta çökme, soğuk el ve ayaklar, hızlı nabız ve az idrar yapmanın yer aldığını belirtti. İdrarın hiç olmaması, bilinç kaybı, şok hali ve kan basıncında düşme gibi durumların ise acil müdahale gerektiren hayati belirtiler olduğunun altını çizdi. İyileşme Sürecinde Destekleyici Önlemler Hastalığın iyileşme sürecinde çocuklarda kısa süreli kilo kayıplarının olabileceğini ancak sonrasında bu durumun telafi edileceğini belirten Temizkan, vitamin veya özel diyetlerin genellikle gerekli olmadığını söyledi. Doktor önerisiyle çinko ve probiyotik kullanılabileceğini ekleyen Temizkan, rotavirüs aşısının da korunmada etkili bir yöntem olduğunu hatırlattı. En önemli tedbirin ise hastalık oluşmadan önce alınacak hijyen ve beslenme önlemleri olduğuna dikkat çekti. “Korunma tedaviden hem daha ucuz hem de daha zararsızdır” diyerek sözlerini tamamladı.