A
Admin
Yönetici
Yönetici
Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Levent Yurga, İzmir Körfezi’nde zaman zaman hissedilen kötü kokunun kaynağını açıkladı. Dr. Yurga, kokunun hem ölü planktonik organizmalardan hem de ölü omurgalı ve omurgasız hayvanları çürüten bakterilerden kaynaklandığını belirtti.
Dr. Yurga, siyanobakteriler, diyatom ve dinoflagellatların çoğalmasının toplu balık ölümlerine sebep olduğunu vurguladı. "En dayanıklı balıklar olarak bilinen kıkırdaklı balıklar bile 2025 yılı başlarında bu toplu balık ölümlerinden etkilendi. Böyle bir ortamda kirlilik azaltılmadığı sürece koku devam edecektir" dedi. Geçen yıl İzmir Körfezi’nde toplu balık ölümlerinin ardından hakim olan kötü koku, bu yıl da hava sıcaklığının artmasıyla yeniden ortaya çıktı. 1990’lardan itibaren sanayileşme ve atıkların serbest bırakılmasıyla körfezde kötü koku başlamıştı. Dr. Yurga, "‘Islah’ adı altında dere diplerinin betonla kaplanması gibi yanlış bir çözüm uygulandı. 2000’lerde başlatılan Büyük Kanal Projesi ve Ragıp Paşa Dalyanı’nın kaldırılmasıyla körfez kendini akıntılarla temizlemeye başladı. Dış körfezdeki deniz çayırları, deniz tavşanları ve diğer canlılar orta ve iç körfeze doğru yayılmaya başladı" ifadelerini kullandı.
Artan nüfus ve yetersiz arıtma kapasitesi nedeniyle körfezde tekrar kirlilik artışı gözlendi. Dr. Yurga, "Gemilerin ballast tanklarıyla gelen omurgalı ve omurgasız hayvanlar ile bazı dinoflagellat türleri deniz suyundaki besleyici tuzlar yüzünden aşırı çoğaldı. Özellikle 2023-2024 arasında oksijensizlik yüzünden toplu balık ölümleri yaşandı" dedi. Kokunun temel kaynağı ölü planktonik organizmalar ve çürüyen omurgalı ile omurgasız hayvanları çürüten bakteriler. Düşük oksijen seviyeleri nedeniyle ortaya çıkan hidrojen sülfür kokusu ve deniz marullarının çürümesi kokuyu artırıyor.
Dr. Yurga, kısa vadeli müdahalelerin ekosisteme zarar verdiğini vurguladı: "Dinoflagellatları öldürmeye çalışmak ya da deniz marullarını toplamak yanlıştır. Körfezin kokmamasını sağlamak için yapılacak ilk ve tek iş kirliliği durdurmaktır."
Kokunun ve balık ölümlerinin sadece deniz suyu sıcaklığına bağlanamayacağını belirten Dr. Yurga, "Aşırı balık avcılığı ve artan kirlilik ekosistemi bozuyor. Ekosistemi korumak ve uzun vadeli çözümlere odaklanmak gerekiyor. Gelecekte çocuklarımıza temiz bir körfez bırakmak istiyorsak kirliliği önlemeliyiz" dedi.
BALIK ÖLÜMLERİ VE SU KALİTESİ
Dr. Yurga, siyanobakteriler, diyatom ve dinoflagellatların çoğalmasının toplu balık ölümlerine sebep olduğunu vurguladı. "En dayanıklı balıklar olarak bilinen kıkırdaklı balıklar bile 2025 yılı başlarında bu toplu balık ölümlerinden etkilendi. Böyle bir ortamda kirlilik azaltılmadığı sürece koku devam edecektir" dedi. Geçen yıl İzmir Körfezi’nde toplu balık ölümlerinin ardından hakim olan kötü koku, bu yıl da hava sıcaklığının artmasıyla yeniden ortaya çıktı. 1990’lardan itibaren sanayileşme ve atıkların serbest bırakılmasıyla körfezde kötü koku başlamıştı. Dr. Yurga, "‘Islah’ adı altında dere diplerinin betonla kaplanması gibi yanlış bir çözüm uygulandı. 2000’lerde başlatılan Büyük Kanal Projesi ve Ragıp Paşa Dalyanı’nın kaldırılmasıyla körfez kendini akıntılarla temizlemeye başladı. Dış körfezdeki deniz çayırları, deniz tavşanları ve diğer canlılar orta ve iç körfeze doğru yayılmaya başladı" ifadelerini kullandı.
BESLEYİCİ TUZLAR VE DİNOFLAGELLATLAR
Artan nüfus ve yetersiz arıtma kapasitesi nedeniyle körfezde tekrar kirlilik artışı gözlendi. Dr. Yurga, "Gemilerin ballast tanklarıyla gelen omurgalı ve omurgasız hayvanlar ile bazı dinoflagellat türleri deniz suyundaki besleyici tuzlar yüzünden aşırı çoğaldı. Özellikle 2023-2024 arasında oksijensizlik yüzünden toplu balık ölümleri yaşandı" dedi. Kokunun temel kaynağı ölü planktonik organizmalar ve çürüyen omurgalı ile omurgasız hayvanları çürüten bakteriler. Düşük oksijen seviyeleri nedeniyle ortaya çıkan hidrojen sülfür kokusu ve deniz marullarının çürümesi kokuyu artırıyor.
KISA VADELİ ÇÖZÜMLER YANLIŞ
Dr. Yurga, kısa vadeli müdahalelerin ekosisteme zarar verdiğini vurguladı: "Dinoflagellatları öldürmeye çalışmak ya da deniz marullarını toplamak yanlıştır. Körfezin kokmamasını sağlamak için yapılacak ilk ve tek iş kirliliği durdurmaktır."
EKOSİSTEMİN DENGESİ
Kokunun ve balık ölümlerinin sadece deniz suyu sıcaklığına bağlanamayacağını belirten Dr. Yurga, "Aşırı balık avcılığı ve artan kirlilik ekosistemi bozuyor. Ekosistemi korumak ve uzun vadeli çözümlere odaklanmak gerekiyor. Gelecekte çocuklarımıza temiz bir körfez bırakmak istiyorsak kirliliği önlemeliyiz" dedi.