A
Admin
Yönetici
Yönetici
5275 sk.nun 110 maddesinde 7550 sayılı kanun ile yapılan değişiklikle özel infaz usullerinin kapsamı genişletilmiştir. Özel infaz usulleri, maddedeki düzenlemeye göre; A-Geceleyin ve hafta sonu infaz B-Konutta infaz şeklinde olmaktadır. A-Geceleyin ve hafta sonu infaz (5275 sk. Madde 110/1-a,b) a-İnfaz şekli; aa-Hafta sonu infaz:Her hafta cuma günleri saat 19.00’da girmek ve pazar günleri aynı saatte çıkmak suretiyle hafta sonları uygulanır. (Haftada 48 saat=2 gün) bb-Geceleyin infaz: Hafta sonları hariç, her gün saat 19.00’da girmek ve ertesi gün saat 07.00’de çıkmak suretiyle geceleri uygulanır. (günde 12 saat) b-Ceza miktarı olarak kapsamı; kasten işlenen suçlarda toplam üç yıl,( taksirle öldürme suçu hariç olmak üzere) taksirle işlenen suçlarda ise toplam beş yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkum olanlar bu infaz usulunden faydalanabilir. c-Suç niteliği olarak kapsamı; Terör suçları ile örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçlarından ya da örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlardan mahkûm olanlar, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan mahkûm olanlar hafta sonu ve geceleyin infaz usulünden faydalanamazlar. Ayrıca; Adlî para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilenler, Koşullu salıverilme kararının geri alınması nedeniyle cezası aynen infaz edilenler, 105/A maddesinin altıncı ve yedinci fıkraları uyarınca açık ceza infaz kurumuna gönderilenler (bunlar; Ceza infaz kurumundan ayrıldıktan sonra, talebinde belirttiği denetimli serbestlik müdürlüğüne beş gün içinde müracaat etmeyenler, hakkında belirlenen yükümlülüklere, denetimli serbestlik müdürlüğünün hazırladığı denetim ve iyileştirme programına, denetimli serbestlik görevlilerinin bu kapsamdaki uyarı ve önerileriyle hakkında hazırlanan denetim planına uymamakta ısrar edenler, ceza infaz kurumuna geri dönmek isteyenler ile hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlandıktan sonra işlediği iddia olunan ve cezasının alt sınırı bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suçtan dolayı kamu davası açılmış olanlardır) de bu infaz usulünden faydalanamaz. B-Konutta infaz (5275 sk. Madde 110/2-3-4) a-Kadın,çocuk veya yaş nedeniyle konutta infaz,(2. fıkra) b-Maruz kaldığı ağır bir hastalık veya engellilik nedeniyle ceza infaz kurumu koşullarında hayatını yalnız idame ettirememe nedeniyle konutta infaz,(3. fıkra) c-Doğum nedeniyle kadın hükümlülere yönelik konutta infaz (4. fıkra) a-Kadın,çocuk veya yaş nedeniyle konutta infaz,(2. fıkra) aa-2. Fıkradaki konutta infaz usulünün uygulanabilmesi suç nedeniyle doğmuş zararın aynen iade, suçtan önceki hâle getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesine engel değildir, bu sorumluluklar maddede saklı tutulmuştur. bb-Ceza miktarı olarak kapsamı; Kadın, çocuk veya altmışbeş yaşını bitirmiş kişiler yönünden toplam üç yıl veya daha az, Yetmiş yaşını bitirmiş kişiler yönünden toplam dört yıl veya daha az, Yetmiş beş yaşını bitirmiş kişiler yönünden toplam beş yıl veya daha az, Seksen yaşını bitirmiş kişiler yönünden toplam altı yıl veya daha az hapis cezasına mahkum olmak. cc-Suç niteliği olarak kapsamı; Terör suçları ile örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçlarından ya da örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlardan mahkûm olanlar, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan mahkûm olanlar 2. Fıkradaki konutta infaz usulünden faydalanamazlar. Ayrıca; Adlî para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilenler, Koşullu salıverilme kararının geri alınması nedeniyle cezası aynen infaz edilenler, 105/A maddesinin altıncı ve yedinci fıkraları uyarınca açık ceza infaz kurumuna gönderilenler (bunlar; Ceza infaz kurumundan ayrıldıktan sonra, talebinde belirttiği denetimli serbestlik müdürlüğüne beş gün içinde müracaat etmeyenler, hakkında belirlenen yükümlülüklere, denetimli serbestlik müdürlüğünün hazırladığı denetim ve iyileştirme programına, denetimli serbestlik görevlilerinin bu kapsamdaki uyarı ve önerileriyle hakkında hazırlanan denetim planına uymamakta ısrar edenler, ceza infaz kurumuna geri dönmek isteyenler ile hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlandıktan sonra işlediği iddia olunan ve cezasının alt sınırı bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suçtan dolayı kamu davası açılmış olanlardır) de 2. fıkradaki infaz usulünden faydalanamaz. b-Maruz kaldığı ağır bir hastalık veya engellilik nedeniyle ceza infaz kurumu koşullarında hayatını yalnız idame ettirememe nedeniyle konutta infaz,(3. fıkra) Şartları; aa-Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile mahkum edilmemiş olmak (bunun haricinde süreli hapis cezasına mahkum olanlar ve adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilmiş olanlar suç tipine bakılmaksızın 3. Fıkradaki infaz usulünden diğer şartları taşımaları halinde yararlanır, 110. Maddenin 9. Fıkrasında belirtilen istisnalar 3.fıkrayı kapsamamaktadır) bb-Maruz kaldığı ağır bir hastalık veya engellilik nedeniyle ceza infaz kurumu koşullarında hayatını yalnız idame ettiremeyeceği 16 ncı maddenin üçüncü fıkrasında belirlenen usule göre (yani Adlî Tıp Kurumunca düzenlenen ya da Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenip Adlî Tıp Kurumunca onaylanan rapor ile) tespit edilmiş olmak cc-Toplum güvenliği bakımından ağır ve somut tehlike oluşturmamak (5275 sk. Madde 9/3 Eylem ve tutumları nedeniyle tehlikeli hâlde bulunan ve özel gözetim ve denetim altında bulundurulmaları gerekli olduğu saptananlar ile bulundukları kurumlarda düzen ve disiplini bozanlar tehlikeli hükümlü sayılır. Ayrıca tehlikeli hükümlü; işlediği suçun nitelik ve icra şekli göz önüne alındığında toplum için ciddi bir tehlike oluşturan ve cezaevi güvenlik ve nizamını ihlal edebileceği yönünde kuvvetli delil bulunan hükümlüdür.) c-Doğum nedeniyle kadın hükümlülere yönelik konutta infaz (4. fıkra) 4. Fıkradaki bu düzenleme kadın hükümlülere yöneliktir. Şartları; aa-Toplam beş yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkûm olmak (adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilenler de dahil olmak üzere cezası 5 yılın altında olan kadınlar suç tipine bakılmaksızın diğer şartları taşımaları halinde bu infaz usulünden faydalanır,110. Maddenin 9. Fıkrasında belirtilen istisnalar 4.fıkrayı kapsamamaktadır) bb-Bu fıkradaki infaz usulünden faydalanabilmek için kadın hükümlünün doğurduğu tarihten itibaren 6 aylık sürenin geçmiş olması gerekir cc-Kadın hükümlünün doğurduğu tarihten itibaren 1 yıl 6 aylık bir süre geçmişse bu fıkra uyarınca talepte bulunulamayacaktır ORTAK HÜKÜMLER 1-Cezanın özel infaz usulüne göre çektirilmesine karar verecek merci infaz hakimliğidir. İnfaz Hakimliğinin karar konusunda takdir hakkı bulunmaktadır. 2-Cezalarının özel infaz usulüne göre çektirilmesine karar verilenler hakkında da koşullu salıverilme ve denetimli serbestlik hükümleri uygulanır. 3- Cezanın özel infaz usulüne göre çektirilmesi kararı, infaza başlandıktan sonra da verilebilir. 4-İnfaz hâkimi talep üzerine, cezanın özel infaz usulüne göre çektirilmesi sırasında bu usulün uygulanmasına son verebilir. Özel infaz usulünün gereklerine geçerli bir mazeret olmaksızın uyulmaması hâlinde ise bu usulün uygulanmasına son verilir ve bu hâlde infaza genel hükümlere göre ceza infaz kurumlarında devam edilir. Özel infaz usulüne göre geçirilen süre, infaz aşamasında mahsup edilir. Bu fıkranın uygulandığı hâllerde 105/A maddesi hükümleri uygulanmaz. Yani özel infaz usulünün gereklerine geçerli bir mazeret olmaksızın uyulmama eylemi denetimli serbestlik ihlali gibi değerlendirilerek kalan cezanın infazına ceza infaz kurumlarında devem edileceği belirtilmiş ve bu durumda olanlar hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanmayacağı hüküm altına alınmıştır. 5-Cezanın özel infaz usulüne göre çektirilmesi talebi infaz hakimliğince reddedildiğinde bu karara karşı ACM nezdinde itiraz edilebilecek buradan da olumsuz sonuç çıkması durumunda kanun yararına bozma yoluna gidilebilecektir. UYGULAMA USULÜ 110. Maddenin 10. Fıkrasında " Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir" denilmektedir. Ceza İnfaz kurumlarının yönetimi ile ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazı hakkında yönetmelik'in 40. Maddesinde kanundaki düzenlemeye paralel düzenlemeler mevcuttur. Yine Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğinin 74. Maddesinde hapis cezasının konutta infazına dair düzenlemeler mevcuttur. Bu yönetmelik hükümleri son değişiklikler yönünden kanunun 110. Maddesi ile uyumlu hale getirilmemiştir. Esat Faruk BENLİ Hukukçu