A
Admin
Yönetici
Yönetici
Teknolojiyle birlikte çay hasadında makas dönemi kapanıyor Karadeniz Bölgesi’nin vazgeçilmez geçim kaynaklarından biri olan çay üretiminde önemli bir değişim yaşanıyor. Yıllardır çay toplamada kullanılan geleneksel çay makasları, elektrikli çay kesme motorlarının yaygınlaşmasıyla gözden düşmeye başladı. Özellikle son birkaç yılda çay motorlarının pratikliği ve zaman kazandırması nedeniyle birçok üretici bu yeni teknolojiyi tercih ederken, çay makası satışlarında ve tamir taleplerinde ciddi oranda düşüş yaşandığı gözleniyor. Çay makasları hem fiziksel güç hem de zaman açısından daha fazla efor gerektirirken, çay motorları bu süreci önemli ölçüde kolaylaştırıyor. Çay makası tamircileri rotayı motora çevirdi Bu dönüşüm, çay makası tamircilerinin işlerinde de ciddi değişikliklere neden oldu. Rize’de uzun yıllardır çay makası tamiri yapan Doğan Baraner, taleplerde yaklaşık yüzde 50’lik bir azalma olduğunu söylüyor. Baraner, “Şu anda hem tamir hem satışta büyük bir gerileme var. İnsanlar motorlu sistemlere geçince biz de motorların bakım ve bileme işlerine yöneldik” diyor. Artık makas yerine çay motorlarının mikron ayarlı bileme işlemleri öne çıkmış durumda. Ustalara göre, motorların düzenli bakım ve ayar gerektirmesi, yeni bir teknik ustalık alanı doğurmuş durumda. İşçi bulma sıkıntısı, motorlara geçişi hızlandırdı Baraner’in de belirttiği gibi, bu geçişin ardında yalnızca teknolojik yenilik değil, aynı zamanda iş gücü sıkıntısı da yatıyor. Günümüzde çay toplamak için yevmiye ile çalışan işçi bulmak her geçen yıl zorlaşıyor. “Şu anda makas yevmiyesi 3 bin liraya kadar çıkmış durumda. Hem ekonomik nedenler hem de işçi bulma zorluğu, üreticileri motorlu sistemlere yönlendiriyor” diyen Baraner, gelecekte çay makasının tamamen nostaljik bir ürün haline gelebileceğini belirtiyor. Gelenekten geleceğe: Çayda dönüşüm kaçınılmaz Çay üretiminde yaşanan bu dönüşüm, yalnızca üreticileri değil, bu alanda çalışan ustaları da etkiliyor. Geleneksel el emeği ustalığın yerini, motor bakımı ve elektronik mekanizma bilgisi almaya başlıyor. Bu dönüşümle birlikte, üreticilerin hasat süreci kolaylaşırken, tamirciler de teknolojiyi takip ederek mesleklerini sürdürebilmenin yollarını arıyor.