A
Admin
Yönetici
Yönetici
Pelin PEKEDİS - EGE TELGRAF/ İzmir’in Karaburun ilçesine yaklaşık 20 kilometre mesafede, Parlak Köyü sınırları içinde saklı kalan Sazak Köyü, Ege’nin huzur dolu rüzgarları ve eşsiz manzarasıyla ziyaretçilerini bekliyor. Karşısında Sakız Adası’nın nazlı siluetini taşıyan bu köy, sadece doğal güzelliğiyle değil, geçmişte farklı kültürlerin barış içinde yaşadığı nadir yerleşimlerden biri olarak da dikkat çekiyor. Sazak, tarih boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış, unutulmuş taşları ve sessiz sokaklarıyla bir zamanlar canlı olan köy yaşamını bugüne taşıyan ender duraklardan biri. TARİHİN SAKLI KAPILARINI ARALAYAN BİR KÖY Sazak Köyü, bir zamanlar 120 hanelik büyük bir yerleşimdi ve bu evlerin büyük kısmı Rumlara, geri kalanı ise Türklere aitti. Bu iki farklı topluluk, yüzyıllar boyunca barış içinde yaşadı; köyde bulunan hem kilise hem cami kalıntıları, farklı inançların bir arada var olduğu zengin tarihi gözler önüne seriyor. Gayrimüslim ve Müslüman mezarlıklarının yan yana bulunması, Sazak’ın çok kültürlü geçmişinin en etkileyici kanıtlarıdır. Osmanlı döneminden kalma, zamanla kurumuş çeşmesiyle köy, geçmişin mimari ve sosyal hayatından izler taşırken, Razaki üzümü, şarap ve pekmeziyle bölgenin lezzet hazinelerini de günümüze ulaştırıyor. MÜBADELENİN GÖLGESİNDE BİR YAŞAM 1923 yılında Türkiye ile Yunanistan arasında gerçekleştirilen nüfus mübadelesi, Sazak’ın tarihini değiştiren bir dönüm noktası oldu. Rumlar köyü terk ederken ardında sadece evleri değil, yıllardır kurdukları hayatın izlerini de bıraktı. Zamanla ev eşyaları, kapılar, pencereler yağmalandı; define avcıları ve doğanın zorlu koşulları ise köyü harabeye dönüştürdü. Depremlerin yarattığı tahribatla yıkılan köy, artık sadece torunlarının yaz aylarında ziyaret ettiği sessiz bir hatıra halini aldı. Bu ziyaretler, geçmişe duyulan saygının ve unutulmaz anıların canlı tutulmasının en anlamlı yollarından biri oldu. KORUNAN KÜLTÜR MİRASI Sazak Köyü, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ‘Kentsel Sit Alanı’ olarak ilan edildi. Bu statü, köyün hem doğasını hem de mimari değerlerini koruma altına alıyor ve restorasyon çalışmalarının önünü açıyor. Karaburun’un bakir doğasıyla uyumlu bu köy, rüzgar tribünleri için açılan yeni yol sayesinde artık daha ulaşılabilir hale geldi. Fakat köyün taş sokakları, yıkılmış kilise apsisi ve define avcılarının açtığı çukurlar arasında yürürken, burada yaşayanların geçmişteki yaşamlarına dair güçlü bir hissiyat kaplıyor insanı. Kayrak taşlarla inşa edilmiş küçük evler, nişler, ocaklar ve taş ocakları, Sazak’ın sessiz ama etkileyici hikayesini fısıldıyor. YÜRÜYEREK KEŞFEDİLEN TARİH Sazak Köyü’ne ulaşım her ne kadar araçla sadece belirli bir noktaya kadar mümkün olsa da, 15 dakikalık yürüyüşle köyün mistik atmosferine adım atmak mümkün. Bu yolculuk, doğanın kucağında tarihe dokunan büyülü bir deneyim sunuyor. Köyün kıvrımlı yolları, yıkık taş evleri ve doğal çevresi, Karaburun’un sessizliğinde kaybolanların ruhuna iyi gelen bir sığınak gibidir. Burada her taş, her harabe, bir zamanlar yaşayanların umutlarını ve anılarını saklıyor.